‘Water wordt schoner, maar er zijn nog grote uitdagingen’
20 december 2024 – Schoon en gezond water is van levensbelang, voor de mens en de natuur. Het is echter geen vanzelfsprekendheid. Minister Madlener van Infrastructuur en Waterstaat stuurt de Tweede Kamer een tussenevaluatie over het halen van de Europese waterkwaliteitsdoelen (de Kaderrichtlijn Water, KRW).
Sinds de jaren ’90 wordt het Nederlandse water gemiddeld gezien steeds schoner. Dat is belangrijk voor ons drinkwater, voor recreatie, voor onze landbouw en voor onze industrie. Ook is het water het leefgebied voor veel dieren en planten. Toch blijkt uit de tussenevaluatie dat er nog aanzienlijke opgaven resteren om in 2027 aan de KRW te voldoen. Vooral op het gebied van chemische stoffen en nutriënten (meststoffen) zijn de voorspellingen niet goed.
Er moet volgens het ministerie dus nog veel gebeuren: afgesproken maatregelen moeten worden uitgevoerd en daarnaast zijn aanvullende maatregelen nodig. In 2025 zullen afspraken worden gemaakt over hoe er nog een tandje bij kan worden gezet door het Rijk (waaronder Rijkswaterstaat), provincies, waterschappen, gemeenten en verschillende sectoren.
De tussenevaluatie voorspelt dat de Nederlandse wateren voor 42 chemische stoffen nog niet aan de normen voldoen in 2027, wanneer er geen aanvullend beleid wordt doorgevoerd. Een groep deskundigen heeft circa 20 maatregelen geadviseerd om minder chemische stoffen in het water te krijgen, hierover wordt in het voorjaar van 2025 een besluit genomen. In de tussentijd worden verschillende lopende projecten doorgezet, zoals het herzien van verouderde lozingsvergunningen wanneer dat nodig is en het verminderen van uitspoeling van gewasbeschermingsmiddelen naar water.
De Europese lidstaten hebben afgesproken welk niveau de waterkwaliteit eind 2027 moet hebben, dit is vastgelegd in de Kaderrichtlijn Water. Hieruit komt dat Nederland moet voldoen aan meer dan 100.000 doelen (er zijn ongeveer 140 parameters voor de 750 oppervlaktewaterlichamen en twaalf parameters voor elk van de 23 grondwaterlichamen). Als één parameter niet wordt gehaald, voldoet het hele waterlichaam niet aan het doel.
Op dit moment haalt Nederland ongeveer 80 procent van de 100.000 doelen. Ondanks de verbeteringen van de afgelopen decennia, ligt Nederland niet op koers om in 2027 overal aan te voldoen. Overigens zijn alle Europese lidstaten nog ver verwijderd van het geheel voldoen aan de KRW.