Unieke bodemdalingsmeetsite in Nederland operationeel
In het Overijsselse veenrijke gebied rondom Rouveen is de eerste echte bodemdalingsmeetsite in Nederland ingericht waar bodemdaling in ruimte en tijd wordt gemeten. Gilles Erkens, bodemdalingsexpert bij Deltares presenteerde de nieuwe meetsite tijdens de Kennisexpeditie Bodemdaling van het Nationale Kennisprogramma Bodemdaling.
De site is de opmaat tot een landelijk monitoringsnetwerk om bodemdaling structureel en frequent te meten. Het vlakdekkend monitoren van bodemaling helpt om de effectiviteit van maatregelen tegen bodemdaling zoals onderwaterdrainage te bepalen. Ook geeft het inzicht in de snelheid van bodemdaling, hoe dit varieert in een gebied en in een jaar. Het monitoringsnetwerk kan uiteindelijk het verlossende antwoord geven of het Nederlandse veenweidegebied nu echt gemiddeld 8 mm per jaar zakt.
Sinds Nederland veengebieden is gaan ontginnen en land is gaan droogleggen zijn bodemdaling en Nederland onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het grondwaterpeil werd omlaag gebracht, het veen oxideerde en de bodem daalde. De hoeveelheid daling is nooit structureel vastgelegd. Vandaag de dag stelt bodemdaling door veenoxidatie het voortbestaan van de huidige landbouwfunctie steeds vaker op de proef. Het veroorzaakt vernatting en CO2-uitstoot en zet daarmee de klimaatdoelstelling en de maatschappelijke opgave duurzame landbouw zonder ongewenste risico’s voor de leefbaarheid van boeren, burgers en milieu onder druk. Het kunnen vaststellen van de hoeveelheid en snelheid van daling in ruimte en tijd wordt daarmee steeds urgenter.
Structureel meten nodig voor effectieve technische en beleidsmatige maatregelen
Met de Rouveense bodemdalingsmeetsite wordt nu voor het eerst wel bodemdaling structureel en frequent gemeten. Op basis van de metingen kunnen vervolgens de belangrijkste mechanismes worden ontrafeld die leiden tot bodemdaling. Alleen als bekend is welk mechanismen verantwoordelijk zijn voor bodemdaling, kunnen effectieve technische en beleidsmatige maatregelen worden ontworpen.
Vier verschillende meetmethodes om effectiviteit van onderwaterdrainage vast te stellen
Op de meetsite van Rouveen wordt de bodemdaling vijf jaar lang gemeten met vier verschillende methoden die gebruiken maken van de volgende technieken: landmeten, extensometer, LiDAR en InSAR.