Terugblik hoogwaterpiek kerstvakantie 2023-2024 

Zandzakken aan de IJsselkade in Deventer. (Foto Ronald Roosjen/Deltares)

9 januari 2024 – Het hoge water hield Nederland in zijn greep in de kerstvakantie van 2023-2024. De Maeslantkering sloot een etmaal vanwege hoge waterstanden op zee als gevolg van storm Pia. Voor de tweede keer in de geschiedenis gingen de vijf grote Nederlandse waterkeringen tegelijkertijd dicht. Grote hoeveelheden neerslag, aangevuld met smeltwater, zorgden vervolgens voor een hoogwaterpiek in de grote rivieren als de Rijn. De Waal, Nederrijn-Lek en IJssel en de Maas stonden hoog, evenals kleinere rivieren als de Vecht, de Regge en de Dinkel. En de peilen in het IJsselmeer en Markermeer bereikten recordhoogtes.  
Als delta voert Nederland niet alleen eigen water af, maar ook dat uit omliggende landen zoals Zwitserland, Duitsland, België en Frankrijk. De rivieren kregen grote hoeveelheden regenwater te verwerken. In de maanden vooraf regende het veel, waardoor de grond op veel plekken volledig verzadigd raakte. De regen die tijdens de kerstvakantie viel, kwam daardoor grotendeels relatief snel ten afvoer. 
Water in de Waddenzee is door meerdere stormen vanuit het (noord)westen opgestuwd. Daardoor kon er maar in beperkte mate worden gespuid vanuit het IJsselmeer naar de Waddenzee. In combinatie met de grote aanvoer van de IJssel, Vecht en andere regionale wateren, leidde dat tot recordhoogtes van het IJsselmeerpeil. 
Vervolgens zorgde storm Henk op 2 januari nog voor extra hoge waterstanden op diverse locaties langs het IJsselmeer. Vanwege het hoge peil op het IJsselmeer kon het water van het Markermeer langdurig niet gespuid worden op het IJsselmeer en werd ook op het Markermeer een recordhoog peil bereikt. Zo bereikte het hoge water in de grote rivieren een niveau dat maar eens per vijf jaar wordt gezien. Voor de meren en de Vecht was het extremer en zijn recordhoogtes bereikt sinds het begin van de metingen. 
Deltares blikt terug en kijkt vooruit: wat vraagt dit voor toekomstig onderzoek? 
 

 
Meer bij Deltares>