Kabinet wil met voldoende ruimte voor grote rivieren onnodige waterschade tegengaan
4 februari 2025 – De grote rivieren spelen een belangrijke rol in de waterveiligheid van Nederland. De Rijn, Waal, Maas, Lek en IJssel vangen als gevolg van extremer weer steeds vaker grote hoeveelheden regenwater op. Daarvoor hebben deze rivieren wel de ruimte nodig. Omdat er in delen van het rivierbed tot nu toe nog ruimte was voor ongewenste ruimtelijke ontwikkelingen, zoals woonwijken, vakantieparken en zelfs ziekenhuizen, heeft minister Madlener (Infrastructuur en Waterstaat) de Beleidslijn grote rivieren (Bgr) geactualiseerd. Hierdoor behouden we voldoende ruimte voor waterberging en afvoer, voorkomen we dat nieuwe activiteiten of objecten de toekomstige rivierverruimingen moeilijker of duurder maken en wordt onnodige schade bij bewoners en ondernemers voorkomen.
Vanaf 1 februari geldt voor alle gebieden in het rivierbed waar een Bgr-vergunning nodig is het ‘nee tenzij’-principe. Dit betekent dat de rivier op deze plekken voorrang krijgt op een deel van de potentiële toekomstige ontwikkelplannen – bijvoorbeeld grootschalige woningbouw of de aanleg van vakantieparken. Projecten die al vergevorderd zijn of waarover afspraken met het Rijk zijn gemaakt, vallen onder de overgangsregeling en mogen doorgaan onder de oude regels. In de gebieden die vergunningsvrij waren, verandert er niets. Dit zijn gebieden waar niet het Rijk maar provincies en gemeenten bepalen hoe en wat er gebouwd wordt.
Ook onder de nieuwe beleidslijn blijft er ruimte voor zorgvuldig afgewogen ontwikkelingen, zoals: riviergebonden activiteiten, activiteiten van groot maatschappelijke belang, activiteiten ten behoeve van de grondgebonden agrarische bedrijven en verduurzaming van de energievoorziening. Daarnaast blijven kleine en tijdelijke en activiteiten mogelijk, zoals bijvoorbeeld sloop en herbouw van bestaande bouwwerken, jaarlijkse evenementen, depots voor dijkversterkingsprojecten. Door een 10 procent-uitbreidingsregeling blijft er ontwikkelruimte voor bestaande bebouwing. Activiteiten van ondergeschikt belang blijven ook mogelijk. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om overkappingen en schuilgelegenheden, grondverzet, beplanting, erfafscheidingen, hekwerken en rasters.
In de komende jaren moeten volgens het ministerie belangrijke keuzes worden gemaakt om het riviersysteem toekomstbestendig te maken en Nederland beter voor te bereiden op extremere weersomstandigheden. Door nu te investeren in slim beheer en aanpassingen in de regelgeving, bouwen we aan een veilig en robuust rivierengebied voor alle inwoners en andere betrokkenen. De actualisatie van de Beleidslijn grote rivieren is hierin een belangrijke stap.