Deltares, KNMI en Rijkswaterstaat krijgen financiering voor innovatief modelleer lab
Foto: Deltares
16 november 2025 – Deltares, KNMI en Rijkswaterstaat kondigen gezamenlijk aan dat hun voorstel voor het intelligente Modelleer Lab voor Weer, Klimaat en Water (iML-WKW) is gehonoreerd binnen de regeling Faciliteiten Toegepast Onderzoek (FTO).
Met een investering van €14,5 miljoen realiseren de drie organisaties in vier jaar tijd een open, toekomstbestendige digitale faciliteit die Nederland een blijvende koppositie geeft in digitale weer-, klimaat- en watertechnologie. Het project start op 1 december 2025 en loopt tot eind 2029.
De organisaties gaan een digitale faciliteit bouwen waarmee een nieuwe generatie simulatiemodellen kan worden ontwikkeld voor toepassingen in meteorologie, waterbeheer en klimaatadaptatie. Simulatiemodellen zijn digitale rekenmodellen die helpen om natuurverschijnselen zoals regenval en het effect ervan op waterstanden beter te begrijpen en te voorspellen. Deze modellen zijn volgens Deltares onmisbaar voor bijvoorbeeld het tijdig geven van waarschuwingen bij stormen, dreiging van overstromingen of wateroverlast, bij tekort aan water of bij verontreiniging. Ook worden de modellen ingezet om te begrijpen hoe Nederland zich het beste kan aanpassen aan klimaatverandering.
De nieuwe faciliteit wordt een test- en ontwikkelomgeving om nieuwe rekentechnieken zoals Artificial Intelligence, quantum algoritmes en grafische processoren te benutten voor betrouwbare modellen in weer-, klimaat- en wateronderzoek: met gestandaardiseerde werkwijzen, reproduceerbare resultaten, schaalbare rekenkracht en efficiënte testmethodes. Daarmee kunnen de huidige fysica-gebaseerde modellen, die al jarenlang hun waarde bewijzen, worden versneld en verfijnd. Nieuwe AI-modellen vormen een krachtige aanvulling op het bestaande modelportfolio van Deltares, KNMI en Rijkswaterstaat.
De urgentie is volgens de betrokken partijen groot: klimaatverandering, de toenemende druk op watersystemen en energietransitie vragen om snellere, nauwkeurigere en beter uitlegbare modellen. Denk bijvoorbeeld aan het versnellen en verbeteren van modellen om de beschikbaarheid van zoet water te voorspellen en de verdeling in droge tijden te optimaliseren. Of aan snellere en meer nauwkeurige modellen voor het Watermanagementcentrum Nederland (WMCN) om 24/7 waterstanden te voorspellen voor effectief waterbeheer en scheepvaartverkeersmanagement. Opkomende nieuwe digitale technologieën bieden kansen om modellen efficiënter te maken en te verbeteren, maar vragen wel om nieuwe werkwijzen en digitale infrastructuren. Dat is wat met deze investering door het ministerie van Economische Zaken gerealiseerd kan worden.
iML-WKW is een samenwerking tussen Deltares, KNMI en Rijkswaterstaat, met betrokkenheid van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW). Deltares en KNMI bouwen gezamenlijk deze nieuwe faciliteit. Rijkswaterstaat brengt concrete casussen in vanuit het waterbeheer en de klimaatadaptatie van Nederland.