Zoet grondwater onder de zee: een potentiële bron van water?
In veel kustgebieden in de wereld bevinden zich grote hoeveelheden zoet grondwater onder de zeebodem. Deze zouden kunnen dienen als tijdelijke waterbron in kustgebieden met waterschaarste.
In een wetenschappelijke studie die onlangs is gepubliceerd hebben onderzoekers van de Universiteit Utrecht en Deltares een schatting gemaakt van de hoeveelheid zoet grondwater die is opgeslagen in geologische lagen onder de zeebodem. Zij laten zien dat in sommige kustgebieden zoet grondwater tot 100 km uit de kust kan worden gevonden. Het totale volume zoet grondwater onder de zeebodem wordt geschat op 1,1 miljoen km3. Dit is ongeveer drie keer meer dan eerder werd geschat en ongeveer 10 peocent van het zoete grondwater dat op het land te vinden is.
Deze enorme hoeveelheden zoet grondwater onder de zeebodem stammen uit de tijd dat de zeespiegel bijna 120 meter lager stond dan nu, zoals dat het geval was tijdens de laatste ijstijd. De lage zeespiegel in die periode zorgde ervoor dat de huidige zeebodem van de ondiepe zeeën langs de kust bloot kwamen te liggen, waardoor de onderliggende grondwaterdragende geologische lagen (zogenaamde aquifers) werden gevuld met zoet water uit regenval. Later werden delen van deze lagen afgesloten door ondoordringbare klei, zodat het zoete grondwater in deze lagen behouden bleef, zelfs nadat de zeespiegel na de ijstijd weer steeg tot het huidige niveau.
Om tot hun schattingen te komen, gebruikten de wetenschappers een groot aantal (2784) computermodellen die de evolutie van zoet en zout grondwater simuleren in geologische profielen loodrecht op de kust. Deze simulaties liepen van het begin van de laatste ijstijd tot nu.
De wetenschappers legden de resulterende kaart van onderzeese zoete grondwatervolumes naast schattingen van de vraag naar water in de aanliggende kustgebieden. Daaruit blijkt dat in veel regio’s met een grote waterbehoefte op het land, zoals Zuidoost-Azië en de oostkust van de VS, ook grote voorraden onderzees zoet grondwater aanwezig zijn. En een vrij groot deel van deze voorraden liggen relatief ondiep en gaan met de huidige watervraag honderden jaren mee. Volgens de onderzoekers zouden in gebieden waar al booreilanden staan deze voorraden wellicht kunnen worden geëxploiteerd en gebruikt als tijdelijke bron van zoet water in gebieden met waterschaarste, terwijl ondertussen gestreefd wordt naar een meer duurzaam watergebruik.
Publicatie: Zamrsky, D., Oude Essink, G.H.P., Sutanudjaja, E.H., van Beek, L.P.H and Bierkens, M.F.P. (2021). Offshore fresh groundwater in coastal unconsolidated sediment systems as a potential fresh water source in the 21st century. Environmental Research Letters, 17
De kaart toont de geschatte hoeveelheden zoet grondwater onder de zeebodem (OFG) (blauwe linten) en de watervraag voor drinkwater, irrigatie en industrie op het land (groene tot rode linten). Het is duidelijk dat in veel regio’s met een grote watervraag op land ook grote hoeveelheden grondwater onder de zeebodem te vinden zijn.