‘Schiphol op zee heeft te veel nadelen’

Het idee is bepaald niet nieuw, maar met niet aflatende groei van Schiphol en de daarmee samenhangende overlast duikt het steeds weer op: een nieuwe luchthaven op een eiland voor de kust. Om die reden heeft de minister Van Nieuwenhuizen op verzoek van de Tweede Kamer onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om Schiphol te verplaatsen naar een eiland in de Noordzee. Uit de ‘quickscan’ blijkt dat een vliegveld in zee technisch wel haalbaar is maar nauwelijks voordelen oplevert die de hoge kosten rechtvaardigen. Sterker nog, de minister presenteert in haar quickscan een soort kosten baten analyse, waarin de ‘kosten’ domineren. In de eerste plaats gaat het om geld. De aanleg van een nieuw Schiphol zou tussen de € 33 en 46 miljard vergen.
‘Daarnaast zijn er diverse niet-monetaire kostenposten’, schrijft de minister. ‘Op het landschap zijn negatieve effecten te verwachten. Het duingebied is bijvoorbeeld een kwetsbaar ecosysteem, wat door de emissies van vliegtuigen getroffen kan worden. Daarnaast brengt de doorsnijding van het duingebied met tunnelbuizen een veiligheidsrisico met zich mee in relatie tot de stabiliteit van de kust en de waterkwaliteit; er treedt mogelijk verzilting op. Daarbij zullen het eiland en de vliegtuigbewegingen (dag en nacht) zichtbaar zijn vanaf de kust.’
Naast de aanlegkosten moeten er dus ook zaken worden meegenomen als de impact op de natuur, scheepvaart, effecten op het kustgebied (ook omdat toekomstige zandsuppletie mogelijk in de knel komt), CO2 belasting als gevolg van de aanleg van het eiland en zelfs de effecten op het ecosysteem in het duingebied, en nadelige gevolgen voor de vogels en de visstand.
Als voordeel van Schiphol in zee noemt de quickscan verbetering van de leefomgeving van de direct omwonenden van Schiphol, de mogelijkheden van ruimtelijke ontwikkeling op het Schipholterrein en de kans dat de luchtvaart groeit.
Daar staat dan weer tegenover dat de leefomgeving van mensen in andere gebieden, zoals langs de kust, juist verslechtert. Dat komt doordat de vliegbewegingen zich verplaatsen naar andere routes. De extra ruimte die vrijkomt op het Schipholterrein heeft geen nut voor de woningbehoefte van dit moment. Het vliegveld in zee is op zijn vroegst in 2050 klaar, en tegen die tijd neemt de woningbehoefte volgens de minister naar verwachting juist af.
Tot slot zijn er gevolgen voor geplande windparken. Want het is krap in de Noordzee. ‘Het wordt steeds ingewikkelder om een akkoord over het ruimtegebrek op de Noordzee te sluiten’, schrijft de minister.

Het hele quickscan is online te vinden>

De plannen voor een vliegveld op zee van Van Oord & DHV in 2008>