ProRail zoekt innovaties stofbeperking bij ballastwerkzaamheden
ProRail vraagt bedrijven om met innovatieve oplossingen te komen om stofvorming bij spoorwerk tegen te gaan. ProRail wil spoorwerkers beschermen tegen blootstelling aan stof die vrijkomt bij werken met ballast. De zeer fijne deeltjes van deze ballaststof kunnen ingeademd worden en tot de longblaasjes doordringen (respirabel). Sommige van deze fijne deeltjes kunnen ernstige ziekten als bijvoorbeeld kanker veroorzaken.
ProRail is verantwoordelijk voor het spoorwegnet van Nederland en verzorgt vanuit die rol aanleg, onderhoud, beheer en veiligheid van het spoor. Het grootste gedeelte van die 7.000 kilometer spoor is uitgevoerd met ballaststenen onder de spoorstaven en dwarsliggers. Deze ballaststenen zorgen voor stabiliteit, het dempen van de trillingen en voor de afvoer van regenwater. Nederland heeft per jaar ongeveer 500.000 ton ballast nodig voor vernieuwing en vervanging van de spoorbaan. ProRail haalt de ballast nu voornamelijk uit steengroeves in België en Noorwegen.
Bij transport en verwerking van deze stenen komt altijd stof vrij. Sommige deeltjes zijn zo klein dat ze bij inademing voor gezondheidsproblemen kunnen zorgen. Bij hoge concentraties van dit zogenoemde ‘respirabel stof’ en bij langdurige blootstelling kunnen ernstige longproblemen ontstaan.
Kwartsstof kan onderdeel zijn van dit ‘respirabel stof. In het Nederlandse spoor wordt op dit moment namelijk voornamelijk gebruik gemaakt van kwartshoudende ballast. Kwarts is een van de meest voorkomende mineralen in de aardkorst. Zowel zand als graniet bestaan voor een groot deel uit kwarts. Respirabel kwartsstof kan kankerverwekkend zijn. Blootstelling aan de stof van kwartshoudende ballast vormt zo voor spoorwerkers een specifiek risico op ernstige gezondheidsproblemen. Daarom vindt ProRail het ontzettend belangrijk dat alle stofvorming bij ballastwerkzaamheden zoveel mogelijk voorkomen wordt, of onder grenswaarden voor blootstelling blijft.
ProRail zegt als opdrachtgever en werkgever binnen de spoorbranche gezond en veilig werken te willen mogelijk maken. Samen met die spoorbranche zijn de afgelopen jaren dan ook allerlei maatregelen geïntroduceerd die het risico op blootstelling aan stof moeten beperken. De stofvorming wordt beperkt door het nathouden van ballast en blootstelling aan de stof wordt op dit moment beperkt door onder meer het gebruik van stofmaskers, machines met overdrukcabines en filters die het stof buiten houden.
Foto: ProRail