Overstromingen in Valkenburg lastig te voorkomen; grensoverschrijdend beheer- en meetplan nodig 

Hoe zijn in de toekomst overstromingen zoals van de rivier de Geul in Valkenburg in 2021 voorkomen? Maatregelen om water bovenstrooms (ook in België) langer vast te houden kunnen de schade enigszins beperken, maar zijn te weinig effectief om extreme overstromingen in Valkenburg te voorkomen. Dat is een van de conclusies van een korte verkennende studie van kennisinstituut Deltares, in samenwerking met onderzoekers van de TU Delft en van universiteiten uit België, Duitsland en Luxemburg, in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. 
 
Aanleiding voor het onderzoek  zijn de overstromingen in Zuid-Limburg van juli 2021. Door zware en aanhoudende regenval steeg het water van de rivier de Geul binnen korte tijd tot een recordhoogte. In Valkenburg en omgeving trad de rivier op verschillende plekken buiten haar oevers met grote schade aan huizen en bedrijven tot gevolg. De onderzoekers brachten nauwkeurig in kaart hoe het internationale stroomgebied van de Geul eruitziet, welke gevolgen zware regenval hierop heeft en welke gebieden tijdens de overstroming van juli 2021 onder water kwamen te staan. Ook onderzochten ze de effecten van verschillende potentiële maatregelen. 
 
 
De onderzoekers komen met de volgende aanbevelingen: 
 
– Maak een grensoverschrijdend beheerprogramma voor de Geul in nauw overleg met de inwoners. Denk aan het opnemen van maatregelen die op de korte termijn eenvoudig zijn uit te voeren: verbetering van het meetnet en het waarschuwingssysteem, een goede (schade-)regeling voor herstel, inzetten op lokale bescherming en aanpassingen aan gebouwen. Overweeg ook maatregelen voor de langere termijn; zorg dat water zo veel mogelijk wordt vertraagd tot onderaan de hellingen en in de beek, zonder dat dit op die locaties zelf tot wateroverlast leidt. 
– Investeer in internationale samenwerking om van de Geul een living-lab te maken; zo kan het begrip van de bodem- en watersysteem worden vergroot en de effectiviteit van maatregelen goed gemonitord. 
 
De verkennende studie, genaamd ‘Rapid assessment study on the Geul river basin: Screening of flood reduction measures’, is uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en is in het kader van de beleidstafel wateroverlast en hoogwater. Deze beleidstafel zal eind dit jaar het eindadvies opleveren. 
 
Foto: Deltares 
 
Meer bij Deltares>