‘Met Droogteradar voorbereid de zomer in’
Ondanks de regenachtige winter van 2021/2022 en een natte periode begin april, dalen de grondwaterstanden de laatste weken snel als gevolg van het uitblijven van regen in de tweede helft van april en begin mei. Op dit moment zijn de grondwaterstanden in grote delen van het land laag voor de tijd van het jaar en in het zuiden van Nederland worden lokaal zeer lage grondwaterstanden waargenomen. Dit is te zien in de grondwaterprognoses in de.
Uit de grondwaterprognoses voor de komende maanden blijkt dat de rest van het voorjaar en het begin van de zomer in grote delen van Nederland waarschijnlijk gekenmerkt zullen worden door relatief lage grondwaterstanden. Ook laten de prognoses zien dat een flinke toename van de neerslag nodig is om de grondwaterstanden in de zomer weer op het gewenste peil te krijgen. De figuur illustreert deze informatie met voor de scenario’s ‘droog’ en ‘gemiddeld’ voor de maanden juni en juli.
Nationale droogteprognoses zijn nu wekelijks beschikbaar. De droogteradar geeft aanvullende informatie op bestaande informatiebronnen zoals droogteportaal.nl. De verwachting is dat op basis van verder onderzoek en integratie, actuele droogteprognoses een steeds grotere rol zullen spelen voor watergebruikers en bestuurders.
De grondwaterprognoses worden wekelijks geactualiseerd en zijn vanaf 13 mei beschikbaar in een interactieve web-viewer en voor iedereen in te zien. De web-viewer biedt de mogelijkheid om stapsgewijs te kijken naar de ontwikkeling van het grondwater in de loop van het groeiseizoen voor drie meteorologische scenario’s: droog, gemiddeld en nat. Dat kan aan de hand van kaartbeelden en grafieken voor een aantal locaties verspreid over Nederland. Ook wordt voor ieder scenario de verwachte gemiddeld laagste grondwaterstand voor het lopende jaar in beeld gebracht (zomergrondwaterstand). Dit is een belangrijke droogte indicator voor onder andere natuur en landbouw.
Wanneer de ontwikkeling van grondwaterstanden langer van te voren bekend is, geeft dit waterbeheerders, agrariërs en natuurbeheerders meer tijd om maatregelen te nemen. Bijvoorbeeld door beregeningsbeleid op maat en het bijsturen van de agrarische praktijk. Maar ook anderen hebben baat bij deze informatie. Zo kunnen veiligheidsregio’s rekening houden met een toename van de kans op bos- en bermbranden in gebieden met lage grondwaterstanden en kan versnelde bodemdaling worden beperkt door veenweidegebieden tijdig te vernatten.
De prognoses van het grondwater zijn gebaseerd op berekeningen met het Landelijk Hydrologisch Model. Het Landelijk Hydrologisch Model is het geïntegreerd landsdekkende grond- en oppervlaktewater model van Nederland. Het model wordt ontwikkeld door de kennisinstituten Deltares en WUR in opdracht van Rijkswaterstaat (WVL). Op basis van actuele metingen van neerslag en verdamping van het KNMI en rivierafvoeren wordt met het LHM wekelijks de actuele grondwatertoestand berekend met een ruimtelijk resolutie van 250 bij 250 meter. Vervolgens wordt uitgerekend hoe de grondwaterstand in de zes maanden na dit moment verandert aan de hand van drie meteorologische scenario’s (droog, gemiddeld, nat). Het scenario droog is daarbij vergelijkbaar met de droge jaren van 1976 en 2018.