Artikelen Geo- en funderingstechniek

Geo- en funderingstechniek in Civiele Techniek
2003 – 2018

Continu horizontaal beeld: Grondonderzoek optimaliseren met EM-metingen
Bij de controleronde van de Nederlandse waterkeringen in 2011 bleek de dijk tussen Waardenburg en Tiel niet te voldoen aan de veiligheidseisen. Voor een goed dijkverbeteringsplan zijn recente en vooral betrouwbare gegevens nodig. In dat kader heeft Fugro hier onder andere geofysisch grondonderzoek uitgevoerd met behulp van elektromagnetische (EM) metingen. (CT 8 2017)

Samenwerking kennis en praktijk: Innovatieve waterremmende laag
Sinds begin 2015 worden in de ‘Geohal’ van kennisinstituut Deltares proeven uitgevoerd met het injecteren van natuurlijke, waterremmende lagen op praktijkschaal. Deltares bedacht een nieuw middel en een nieuwe methode om een weerstandbiedende laag in de grond aan te brengen dat het grondwater tegenhoudt. Samen met Van ’t Hek Groep testen zij in het laboratorium hoe de laag het beste kan worden geïnjecteerd in de bodem. De volgende stap wordt het aanbrengen van een laag in een echt bodemprofiel. (CT 8 2017)

Onderzoek naar gedrag paalpunten met schaalproef
De paalklassefactor αp is sinds dit jaar in de ontwerpnorm met 30 procent verlaagd. Dit leidt niet alleen tot meer of langere c.q. dikkere palen, maar ook tot verzwaring van de uitvoerbaarheid, met name in paalgroepen. Om deze reden zijn er nu een aantal initiatieven genomen om hogere factoren dan de minimumwaarden in de norm aan te tonen. Branchevereniging NVAF heeft het initiatief genomen om door middel van schaalproeven de impact van de vorm van de paalpunt bij grondverdringende geschroefde palen te onderzoeken. (CT 7 2017)

Een nieuw fundament: Het potentieel van constructieve stabilisatie
Minder kosten, minder overlast, minder vervuiling en een snellere verwerking. En toch is constructieve stabilisatie als toepassing bij bijvoorbeeld dijkversterking nog geen gemeengoed. Onterecht, vinden aannemers F.L. Liebregts en Terrastab, die verschillende succesvolle projecten met het systeem realiseerden. Het proefstadium is volgens hen voorbij. (CT 7 2017)

Duurzame damwanden: Installatie van 800 mm damwandprofielen
De introductie van 700 mm brede stalen damwanden in 2004 was een omwenteling in de funderingsbranche en werd goed in de markt ontvangen. Na elf jaar kwam in 2015 de volgende optimalisatie in damwanden op de markt, de nieuwe serie van 800 mm brede profielen. Naast de mogelijke kostenbesparingen staat duurzaamheid daarbij hoog in het vaandel. In mei 2017 was er een primeur, het eerste drukwerk van de 800-serie werd een feit bij het project Houthavens in Amsterdam. (CT 7 2017)

Trillingshinder effectief verminderd door trillingsscherm
Zowel passerende (goederen)treinen als wegverkeer veroorzaken trillingen in de grond. Hiervan wordt door omwonenden in toenemende mate trillingshinder ondervonden. Met het toepassen van een trillingsscherm in de grond is bij een aantal door Fugro uitgevoerde projecten de trillingsoverlast zeer sterk verminderd. Met metingen is aangetoond dat het trillingsscherm zeer effectief werkt en reducties van wel 50 tot 70 procent zijn verkregen. (CT 7 2017)

Water funderen op water: Albert Cuypgarage Amsterdam
Een parkeergarage onder de Amsterdamse gracht: een uniek project. Een voorziening voor ruim 600 auto’s en 60 fietsen. Dit artikel zoomt in op de funderingswijze van de garage, die even bijzonder is als het project zelf. (CT 7 2017)

Dijkbogen verbeteren taludstabiliteit
Leren van het verleden, geeft oplossingen voor het heden. Maar geldt dit ook binnen de civiele techniek? Advies- en ingenieursbureau Movares inspecteerde een bestaande spoordijk uit de jaren 30 en deed hierbij een uitzonderlijke vondst. Hieruit werd het idee geboren voor een innovatie voor de rivierdijkversterking, waarbij constructieve bogen gebruikt worden. Ofwel: dijkbogen. (CT 4 2017)

Buitenring Parkstad Limburg: Duurzaam alternatief voor zand en menggranulaat
De Buitenring Parkstad Limburg is een 26 kilometer lang traject met 45 kunstwerken en 21 steile wanden. Voor de opbouw van de landhoofden en de constructies van de steile wanden is gekozen voor een secundaire bouwstof als alternatief voor zand en menggranulaat. De voordelen zitten in de lagere kosten, de efficiënte uitvoering en het duurzame karakter. (CT 1/2 2017)

Versterkingsprogramma regionale waterkeringen Waterschap Rivierenland: Kadeverbetering Molenkade Groot-Ammers
Ingenieursbureaus Iv-Infra en Iv-Water hebben in opdracht van Waterschap Rivierenland het definitief ontwerp en het bestek opgesteld voor de kadeverbetering bij de Molenkade langs de Ammersche Boezem in Groot-Ammers. Dit is het eerste project binnen het integrale verbeteringsprogramma regionale waterkeringen van Waterschap Rivierenland, en meteen ook een van de meest urgente en complexe projecten. (CT 1/2 2017)

Lokale hydro-elektrische energieopslag in funderingspalen
De aanhoudende groei van wind- en zonne-energie maakt de vraag naar een duurzaam en betrouwbaar energieopslagsysteem steeds urgenter. In het afstudeeronderzoek van Marius Hendriks (TU Delft, Civiele Techniek) is gekeken naar de potentie van een kleinschalig, duurzaam energieopslagsysteem. Allereerst is onderzocht op welke manier het systeem de meeste energie kan leveren en vervolgens is er een ontwerp gemaakt waarbij dit opslagsysteem wordt toegepast. (CT 8 2016)

Grondonderzoek optimaliseren met EM-metingen
Bij de controleronde van de Nederlandse waterkeringen in 2011 bleek de dijk tussen Waardenburg en Tiel niet te voldoen aan de veiligheidseisen. Voor een goed dijkverbeteringsplan zijn recente en vooral betrouwbare gegevens nodig. In dat kader heeft Fugro hier onder andere geofysisch grondonderzoek uitgevoerd met behulp van elektromagnetische (EM) metingen. (CT 8 2016)

Ontwerp complexe diepzeekademuur
Op Maasvlakte 2 in Rotterdam is Sif Group een offshore terminal van 42 hectare aan het bouwen voor productie, op- en overslag van megafundaties voor de offshore windmolenindustrie. Op de terminal worden sinds afgelopen zomer stalen fundaties (monopiles) geproduceerd. De combinatie MariTeam, een samenwerkingsverband tussen Iv-Infra, SBE en MUC, is onder zeer hoge tijdsdruk verantwoordelijk voor het project. (CT 8 2016)

Aanpassingswerken Zuidelijke Kaaimuur Albert II-dok Zeebrugge: Soilmixwand voor stabilisatie kaaimuur
Omdat de haven van Zeebrugge haar troeven als kustzeehaven ten volle wilde blijven uitspelen, werd besloten om het Albert II-dok verder uit te bouwen voor het toenemende containertransport. Een onderdeel van deze infrastructuurwerken was de verdieping van de zuidelijke kaaimuur van het Albert II-dok. De soilmixtechniek is, met behulp van een innovatieve geleidingstechniek, toegepast als grondkerende en waterremmende wand. (CT 7 2016)

Dynamische belasting van bestaande kadeconstructie door geϊnduceerde aardbevingen
Het is voor de havenautoriteit van Groningen Seaports belangrijk om te weten of aardbevingen gevolgen kunnen hebben op de functionaliteit en veiligheid van de bestaande haveninfrastructuur. In het afstudeeronderzoek van Frans de Haan (TU Delft) zijn de effecten van geïnduceerde aardbevingen op een kadeconstructie in de Julianahaven van de Eemshaven onderzocht en is ingegaan op de vraag of aanpassingen nodig en mogelijk zijn. (CT 7 2016)

Achtkantige prefabpaal in boorbuis
Voor twee grote bouwprojecten in Amsterdam worden paalfunderingen uitgevoerd met behulp van een combipaal met als kern de door Van ’t Hek Funderingstechnieken en Lodewikus Voorgespannen Beton ontwikkelde achtkantige voorgespannen prefab-paal die in de boorbuis wordt geplaatst. (CT 7 2016)

Onderzoek buispalen: Invaarbeveiliging Ruimte voor de Waal
De dijk bij Lent is 350 meter noordwaarts verplaatst en in de hierdoor verbrede uiterwaarden is een nevengeul (de Spiegelwaal) gegraven. De nevengeul is niet geschikt voor scheepvaart en de pijlers van de bruggen over de nevengeul zijn niet bestand tegen aanvaarstoten van schepen die (onbedoeld) de nevengeul invaren. Om dit te voorkomen is een 400 meter lange invaarbeveiliging aangelegd ter plaatse van de drempel van de geul en de inlaat. Onderzoek was nodig om de stabiliteit van de buispaal en de bodem te waarborgen. (CT 7 2016)

Nieuwe ontwerpmethode voor paalmatrassen
Met behulp van paalmatrassen is het mogelijk infrastructuur aan te leggen met minder overlast en hinder tijdens aanleg en beheer. SBRCURnet heeft recent de ontwerprichtlijn CUR 226 uit 2010 geheel herzien. (CT 7 2016)

Tankpark Vopak Eemshaven: Duurzame fundering
Voor het ontwerpen en realiseren van een tankpark zijn er strenge eisen rondom de standzekerheid van de tanks en is preventie van lekkages vereist. Hoewel er veel in richtlijnen is vastgelegd blijken er ook mogelijkheden te zijn om, ten opzichte van een traditionele uitvoering, optimalisaties door te voeren om duurzaamheid van het park te verhogen, zoals bij de fundering van Tankpark Vopak Eemshaven. (CT 7 2016)

Geen zandzakken maar zandsuppletie
Eind 2015 presenteerde prof. Marcel Stive (Waterbouwkunde) van de TU Delft de resultaten van een onderzoek naar de erosieproblematiek van Cua Dai Beach, vijf kilometer van de door toeristen drukbezochte stad Hoi An. Stive maakt deel uit van een Nederlands – Vietnamees consortium dat de situatie bij Cua Dai heeft onderzocht. En dat is niet voor niets, want de kust bij Hoi An City erodeert al decennia lang en heeft al twintig hectare land verloren zien gaan. Reden tot zorg. (CT 1/2 2016)

Bouwen met bagger
In 2050 leven mogelijk meer dan 5 miljard mensen in de delta’s van de wereld. In deze gebieden vindt meer dan 50 procent van de wereldvoedselproductie plaats. Meer dan tweederde van de grootste wereldsteden liggen in deltagebieden en zijn kwetsbaar voor overstromingen. Door de stijgende zeespiegel neemt de behoefte aan goedkope, snel inzetbare waterkeringen toe. Dit wordt extra vergroot vanwege sedimentatie waardoor zowel de aders als de haarvaten van de delta’s periodiek volraken met baggerspecie. Baggeren is daarom een oneindige en regelmatig terugkerende noodzaak. Diezelfde bagger zou nuttig kunnen worden gebruikt; bijvoorbeeld als waterkering. (CT 1/2 2016)

Zettingsvloeiingen bij waterkeringen
Zettingsvloeiing is een verzamelnaam voor de faalmechanismen waarbij fijn zand in een onderwateroever ten gevolge van een verstoring (bijvoorbeeld trillingen of erosie) uitvloeit en onder een zeer flauwe taludhelling tot rust komt. Hierbij kunnen zeer grote schadeprofielen optreden. In dit artikel wordt ingegaan op de risico’s die kunnen ontstaan ten gevolge van dit fenomeen en hoe deze beheerst kunnen worden. (CT 1/2 2016)

Site response-effect: Aardbevingen: nieuwe spelregels in de geotechnische adviespraktijk
Er zijn veel factoren van invloed op het aardbevingssignaal, één hiervan is de ondiepe ondergrond.(CT 7 2015)

Het effect van geïnduceerde aardbevingen op vitale energie-infrastructuur in Noord-Nederland
In verband met de aardbevingen in Noord-Nederland vinden er momenteel uitgebreide studies plaats voor een update van de prognose van de effecten van de gaswinning in het Groningen gasveld. (CT 7 2015)

Rotonde op EPS en lichtgewicht fietstunnel Wateringveldse polder
Het Westland is weer een unieke rotonde rijker. Bovendien werd er een ecologische zone gerealiseerd langs de boezem Lange Watering, met daarin een recreatieve fietsverbinding tussen de kust en Midden-Delfland. (CT 7 2015)

Boorpalen en diepwanden; Constructieve oplossingen bij dijkverbetering Kinderdijk-Schoonhovenseveer
De dijkverbetering Kinderdijk – Schoonhovenseveer is in volle gang. Waterhuishouding is in deze streek al eeuwen essentieel. Eind 2017 is de Lekdijk sterk en stabiel genoeg om de komende vijftig jaar de Alblasserwaard droog te houden. (CT 7 2015)

Xblocs op nieuwe strekdammen: Kustversterkingsproject CADZAND-Maritiem
Een multidisciplinair kustversterkingsproject op land en water, midden in de badplaats Cadzand-Bad wordt uitgevoerd door BAM Infra en Martens en Van Oord (als Combinatie Cadzand-Bad). (CT 7 2015)

Insteekhaven en kademuur LNG Break Bulk Terminal
Havenbedrijf Rotterdam heeft opdracht gegeven voor de realisatie van een insteekhaven met een kademuur voor de LNG Break Bulk terminal van Gate op de Maasvlakte. (CT 7 2015)

Ontwerpen paalfunderingen met huidige paalklassefactoren blijft mogelijk met (snelle) proefbelastingen
Door de aanstaande normwijziging per 1 januari 2016 zullen paalontwerpen moeten worden gemaakt op basis van gewijzigde ontwerpfactoren. Het gevolg is dat de paalfundering voor hetzelfde gebouw fors zwaarder en duurder kan uitvallen, als na die datum wordt ontworpen. (CT 7 2015)

Kademuur Strand East Londen
In september 2015 is Gebr. van’t Hek gestart met de uitvoering van een nieuwe kademuur rond het gebied Strand East in Londen op een steenworpafstand van het Olympisch dorp in het Verenigd Koninkrijk. (CT 7 2015)

Ankerpalen nieuwbouw Campusplein optimaal benut: Paal-plaat-fundering in de stad op palen
In opdracht van de Vrije Universiteit Amsterdam wordt door Bouwcombinatie Campusplein gewerkt aan het Nieuwe Universiteitsgebouw op de VU-campus te Amsterdam ten zuiden van de ringweg A10. Het omvat onder andere de drielaagse ondergrondse parkeergarage Campusplein. (CT 7 2015)

Rekenwerk aan landhoofden: KARGO-project
In het weekend van 15 en 16 augustus 2015 is in Breukelen de vijfde grote boogbrug op rij vervangen over het Amsterdam-Rijnkanaal. Voor het rekenwerk dat voor de landhoofden van deze bruggen is uitgevoerd zijn speciale technieken toegepast, om rekenkundig aan te tonen dat de oude landhoofden voldoen aan de vigerende constructieve eisen. (CT 7 2015)

Staalvezelgewapende weg op palen
In het groene hart van de randstad wordt een nieuwe weggebouwd. De weg loopt door het extreem drassige gebied tussen de plaatsen Nieuwkoop en het Woerdense Verlaat. Een aantal innovaties zijn toegepast om de nieuwe constructie te realiseren. De opbouw van de nieuwe weg is compleet anders dan de bestaande weg. (CT 4 2015)

JLD-dijkstabilisator
De JLD-dijkstabilisator, een innovatief dijkverbeteringstechniek, wordt sinds november 2014 beproefd. Samen met de partners Antea Group en Wiertsema & Partners is met Deltares, die namens de opdrachtgever Waterschap Rivierenland de ontwikkeling begeleidt, is een proefopzet gemaakt. Inmiddels zijn de beproevingen op een door de gemeente Purmerend ter beschikking gestelde locatie gestart. (CT 4 2015)

Vijzelen woningen voor dijkverbetering Kinderdijk-Schoonhovenseveer
Combinatie Dijkverbetering Molenwaard (CDVM) voert in opdracht van Waterschap Rivierenland de dijkverbetering tussen Kinderdijk en Schoonhovenseveer uit. Daarbij moeten er 55 woningen worden geamoveerd om plaats te maken voor de aanleg van een steunberm. (CT 4 2015)

Bodemverontreinigingen en werken in de ondergrond
Dagelijks wordt er bij werkzaamheden in de ondergrond, vooral in binnenstedelijk gebied, verontreinigde grond aangetroffen. Bij het aantreffen en verwijderen van deze verontreinigde grond gelden wettelijke veiligheidsmaatregelen. Soms moeten daarnaast extra technische voorzieningen komen om blootstelling aan verontreiniging te voorkomen. (CT 8 2014)

Combinatie bouw met restauratie – Parkeergarage St.-Jan ´s-Hertogenbosch
Vlakbij het stadscentrum van ‘s-Hertogenbosch wordt op het Vonk en Vlam-terrein een drielaags parkeergarage gebouwd. De bouw wordt gecombineerd met de restauratie van de vestingwerken. (CT 7 2014)

Matras van wiepen Zandstrand op 1.200 palen
In het verveningsgebied rond de Nieuwkoopse wil gemeente Nieuwkoop een uniek recreatiegebied aanleggen. Hier moet een zandstrand komen van ruim 1.500 m². Een matras van wiepen en zand op een fundering van 1.200 palen in het water blijkt hiervoor niet alleen de meest praktische en onderhoudsvriendelijkste oplossing. (CT 7 2014)

Groningen wordt bouwkundig aardbevingsbestendig. Maar hoe?
In het aardbevingsgebied van Groningen moeten mogelijk 50.000 panden bouwkundig moeten worden verstevigd. NAM en ingenieursbureau Arup schreven in augustus al een ‘ontwerpconsultatie’ om aan slimme ideeën te komen. Geld is er ook; zo’n half miljard. Wat gebeurt er allemaal in het noorden? (CT 7 2014)

Statische en seismische analyse LNG in Maleisië
Aan de kust van het Singapore Straits wordt een LNG-terminal gebouwd. Om de tanks te kunnen bouwen moest er eerst landaanwinning plaatsvinden. Voor en na de uitvoering hiervan is uitgebreid grondonderzoek uitgevoerd. Beide onderzoeken zijn gebruikt voor de geotechnische adviezen. (CT 7 2014)

Optimaliseren onderhoud met satelliet
In zogenaamde ‘slappe-bodemgebieden’ zijn kosten voor aanleg en onderhoud van infrastructuur aanzienlijk hoger dan waar de bodem steviger is. Het meten van verplaatsingen ervan kan helpen onderhoud en beheer te optimaliseren. Nieuwe meettechnieken, waarbij vanuit de ruimte wordt gemonitord, zijn daarbij veelbelovend. (CT 7 2014)

Nieuwe fundering voor De Waag in Amsterdam
De oude fundering van De Waag in Amsterdam is in slechte staat; de fundering moet geheel worden vervangen. De beperkte werkruimte en de kwetsbaarheid van het historische pand zijn zijn hierbij belangrijke aandachtspunten. (CT 7 2014)

Dijkversterking Kinderdijk-Schoonhovenseveer
De Lekdijk tussen Kinderdijk en het Schoonhovenseveer voldoet over 10 km van de 17,5 km niet aan de veiligheidsnorm. Waterschap Rivierenland heeft na een lang voorbereidingstraject een D&C-contract op de markt gezet om de Lekdijk weer op sterkte te brengen. (CT 7 2014)

De nieuwe NEN 2443 een jaar later…
De nieuwe (herziene) NEN 2443 ‘Parkeren en stallen van personenauto’s op terreinen en in garages’ is nu een jaar in gebruik. Tijd voor een evaluatie van de ervaringen. (CT 3 2014)

Kustwerk Katwijk – Parkeren onder veilige duin in Katwijk
De kust bij Katwijk voldoet niet aan de wettelijke veiligheidsnorm. Door het aanleggen van een dijk in het duin is er ruimte voor een ondergrondse parkeergarage. (CT 3 2014)

Toepassing paalmatras bij begraafplaats Ablasserdam – Laatste rustplaats op niveau
Begraafplaats ‘de Oude Toren’ in Alblasserdam is de afgelopen jaren flink uitgebreid. Vanwege de ligging in zettingsgevoelig gebied is gekozen voor een fundering op basis van een granulaatmatras op slanke palen. (CT 1/2 2014)

Windmolenfundaties
Het Princes Alexia Windpark van Nuon/Vattenfall in Zeewolde is één van de grootste on-shore windmolenparken van Nederland. De Combinatie Windmolen Fundaties Zeewolde (CWF), heeft totaal 36 fundaties voor het type windturbine 3.4 M-104-HH98 ontworpen en gerealiseerd. (CT 7 2013)

Het nieuwe Hoog Catharijne – Vijflaagse parkeergagage
Winkelcentrum Hoog Catharijne in Utrecht verbindt het oude stadscentrum van Utrecht met het Centraal Station. Gemeente Utrecht wil nu het hele stationsgebied vernieuwen. Hiertoe is een omvangrijk ontwikkelplan gemaakt voor het nieuwe Hoog Catharijne, waaronder een vijflaagse parkeergagage. (CT 7 2013)

Horizontal Directional Drilling in stadscentrum – Het warmtenet van Rotterdam
In oktober 2013 stroomt de eerste warmte door het nieuwe warmtenet van Rotterdam. Het resultaat van een constructieperiode van ruim anderhalf jaar en een voorbereidingsperiode van enkele jaren. (CT 7 2013)

Trillingshinder verminderen door toepassen trillingsscherm
Passages van rail- en wegverkeer veroorzaken steeds vaker trillingshinder voor omwonenden. Door toepassing van een trillingscherm is reductie van wel circa 50 tot 70 procent mogelijk. (CT 7 2013)

Bouwput- en kelderontwerp Groninger Forum
Door in een vroeg stadium de juiste keuzes te maken, gestuurd vanuit de geotechnische mogelijkheden en door innovaties te combineren met bewezen techniek, zijn tijdens de bouw van Het Groninger Forum de risico’s beperkt en de hoge ambities bereikt. (CT 7 2013)

SKBodemtool: Ondergrondse en bovengrondse kennis ontsloten
Veel informatie en kennis over boven- en ondergrond zijn bekend. Om de juiste informatie op het juiste moment door de juiste mensen te laten gebruiken is de SKBodemtool, ontwikkeld door een samenwerkingsverband van SKB, RO2 en StrateGis. (CT 7 2013)

Realisatie 2e Julianasluis te Gouda
De huidige Julianasluis (gebouwd in 1935) bij Gouda met bijbehorende gebouwen is een Rijksmonument. Inmiddels is capaciteitsvergroting wenselijk. Na afronding van een onderzoek naar de mogelijke varianten is besloten een tweede sluiskolk te bouwen naast de bestaande. (CT 7 2013)

Nieuwe fundering op oude muren – Verplaatsing monumentaal pand in Azerbeidzjan
Om de leefbaarheid van Baku in Azerbeidzjan en haar allure te verhogen ontwikkelde Baku een masterplan. Hiervoor moest een monumentaal pand uit 1908 ruim 10 meter naar achteren worden verzet om zo plaats te maken voor een vijfbaansweg. (CT 5/6 2013)

Beter voorspellen van spoortrillingen over een lang traject
ProRail gaat de capaciteit van Nederlandse spoorwegennet vergroten. Deze ontwikkelingen geven een toename van de trillingen veroorzaakt door railverkeer. ARCADIS en Fugro ontwikkelden een methode om de trillingen te voorspellen. (CT 5/6 2013)

Balance Island -Hoogwaardige natuurontwikkeling door kunstmatig eiland
Door de afsluiting met de Haringvlietdam ontstond het Haringvlietmeer. Het Kierbesluit gaf problemen door het binnendringen van zout water. Grontmij bedacht, samen met Imares en Waterachitect een oplossing: Balance Island. (CT 4 2013)

Eerste paluduct van Nederland: Aquaduct De Galamadammen
In november 2007 is het aquaduct De Galamadammen geopend. Het aquaduct is ingericht als ‘paluduct’, waarbij een natte ecologische zone over het aquaduct is gelegd. In 2009 is onderzocht of het paluduct inderdaad passeerbaar is voor fauna. In dit artikel worden de resultaten voor het eerst gepubliceerd. (CT 3 2013)

Herstel fundering monumentale Lambertuskerk
In 2010 zijn de herstel- en restauratiewerkzaamheden aan de 100 jaar oude Lambertuskerk in Maastricht gestart. Het ging om de restauratie en de versterking van de zwaar beschadigde monumentale kerk, de inpandige nieuwbouw van een kantoorunit met kelder en een ingrijpend herstel en uitbreiding van de fundering. (CT 8 2012)

Interview: ‘Techniek binnen HBO verwatert’
De Betonvereniging wil het technische niveau op de opleidingsinstituten verbeteren, onder meer via de Funderingsdag en de Betondag 2012. Civiele Techniek sprak hierover met Hans Ramler, voorzitter van de Betonvereniging. (CT 7 2012)

Spoorzone Delft: Delftse molen een meter de lucht in
In Delft wordt een spoortunnel gebouwd, middenin de stad. Molen De Roos, een rijksmonument, stond in de weg. Projectorganisatie Spoorzone Delft besloot De Roos, inclusief pakhuis en woning, een meter op te vijzelen. (CT 7 2012)

Met GIS alle gegevens in kaart
GIS wordt gebruikt voor opslag, beheer, bewerking, analyse, integratie en presentatie van geografische gegevens en kan voor alle objecten waar x-, y- en z-coördinaten aan te hangen zijn, worden gebruikt. Op deze manier kan een heel gebied uitgebreid in kaart worden gebracht. (CT 7 2012)

Biogrout, grond verbeteren met bacteriën
In het najaar van 2010 berichtte dit blad het nieuws over de eerste veldproeven met Biogrout. Deze grondverbeteringstechniek werd voor het eerst ingezet om de stabiliteit van een het boorgat in een grindlaag te verbeteren tijdens de installatie van een gaspijpleiding onder de Waal tussen Beuningen en Slijk-Ewijk. Tijd om terug en vooruit te kijken. (CT 7 2012)

Ondergronds bouwen in de stad
Er zullen in Nederland nog veel ondergrondse projecten worden gebouwd. Er moeten echter nog veel vragen worden gesteld en beantwoord, om de risico’s beter te kunnen inschatten en beheersen. (CT 7 2012)

Prognoses van trillingshinder
In het kader van Programma Hoogfrequent Spoorvervoer (PHS) is ProRail van plan het aantal spoorbewegingen te intensiveren. Door Fugro en Arcadis is op basis van resultaten van trillingsmetingen een eenvoudige en doelmatige methodiek ontwikkeld waarmee prognoses van trillingshinder kunnen worden gemaakt. (CT 7 2012)

Geologische quickscan
De Nederlandse civieltechnische industrie richt de aandacht steeds vaker op het buitenland. De geologische omstandigheden verschillen daar vaak aanzienlijk van de Nederlandse of volledig onbekend zijn. Een geologische quickscan biedt in deze situatie houvast. (CT 7 2012)

SAP beter met GIS
Gevisualiseerde informatie is vaak effectiever dan tekst of cijfers. Strukton Rail startte met een pilotproject met het doel geo-informatiesystemen (GIS) en assetmanagement te combineren. (CT 5/6 2012)

Ontwikkeling ondergrond is ‘onontdekt’ gebied
SKB-voorzitter Lambert Verheijen over de voortgang van het SKB-programma ‘Duurzame Ontwikkeling Ondergrond’ (DOO). (CT 7 2011)

Gewapende-grondpaneelwand
In het project Hooggelegen zijn enkele kilometers gewapende grondwal aangebracht. Die zijn in diverse vormen toegepast. Op basis van deze ervaringen is een demokubus met gewapende-grond paneelwand ontwikkeld. (CT 7 2011)

Toepassing van een Cutter SoilMix-wand; realisatie Kenniscluster in hartje Arnhem
Binnen het veelbesproken plan Rijnboog in Arnhem wordt als eerste het Kenniscluster ontwikkeld. De projectlocatie bevindt zich aan de rand van de historische binnenstad vlakbij van het oudste gebouw van Arnhem. Voor de realisatie van de kelder zijn verschillende alternatieven onderzocht waarbij uiteindelijk is gekozen voor een bouwput door middel van een Cutter SoilMix-(CSM) wand in combinatie met een bemaling. (CT 7 2011)

Schroefgroutpalen geven NAi weer toekomst
Het Nederlands Architectuurinstituut (NAi) is verbouwd. In de kelder bleek sprake van scheurvorming in de wanden en de vloer. Bij nader onderzoek is geconcludeerd dat de keldervloer met extra palen moest worden versterkt. Hiertoe zijn 68 schroefgroutpalen geïnstalleerd, tegelijkertijd met de geplande verbouwing van het NAi-gebouw. (CT 7 2011)

Nederlandse ontwerprichtlijn paalmatrassen geeft betrouwbaar ontwerp
Een paalmatras is een weg op palen. Hij is vlot te bouwen, geeft weinig onderhoud en is veilig voor een kwetsbare omgeving. Nederland heeft er de laatste jaren al meer dan 25 gebouwd. Met CUR 226 is er sinds vorig jaar een Nederlandse ontwerprichtlijn beschikbaar. (CT 7 2011)

Nieuwe CUR-richtlijn ‘Interpretatie snelle paaltesten’
De snelle paaltest (Rapid Load Test RLT) is een economisch en praktisch alternatief voor de statische proefbelasting om de initiële stijfheid en het statisch draagvermogen van een funderingspaal te bepalen. Echter, de toepassing van deze test wordt bemoeilijkt door discussie over de juiste interpretatie van de testresultaten. Dit najaar verschijnt een CUR-richtlijn die deze discussie wegneemt. (CT 7 2011)

Rijdend scannen: 2D is passé
Het wordt steeds lastiger wegen af te zetten om ze te kunnen meten. Ook is het onveilig en kost het veel tijd om de gegevens vervolgens te verwerken in een systeem. Driedimensionaal landmeten is in opkomst. (CT 7 2011)

Interview: ’10-4 betekent helemaal niets’
prof. Frans Barends over geotechniek en draagvlak (CT 7 2010)

Geotechnische oplossing voor Rijnkade Arnhem. Metersdiepe gaten in kade
In opdracht van de gemeente Arnhem heeft Grontmij onderzoek uitgevoerd naar de bestaande (gevaarlijke) situatie van de constructie en de ondergrond van de Rijkade en een nieuw ontwerp gemaakt. Momenteel is de reconstructie in uitvoering. (CT 7 2010)

Museumparkgarage Rotterdam
Eind 2010 is de afbouw van de Museumparkgarage en Ondergrondse Waterberging in Rotterdam op een oor na gevild. Een project dat zijn ups en downs heeft gekend. (CT 7 2010)

Vijf jaar onderzoek: Eerste veldproeven biogrout
Grond verstevigen met bacteriën; vijf jaar onderzoek en ontwikkelingen hebben dit idee van een kolomproefje in het lab gebracht tot de eerste toepassing in de praktijk. (CT 7 2010)

Horizontal Directional Drilled Wells – HDDW: Nieuwe techniek voor horizontale filters
Verticaal geboorde filters worden sinds jaar en dag gebruikt voor drinkwaterwinning, saneringen, peilbeheer en warmte- koude opslag (WKO). Voor peilbeheer en drinkwaterwinning in de duinen worden ingegraven horizontale filters gebruikt, die lastig te regenereren zijn. De positieve eigenschappen van deze twee typen filters samen vormen HDDW. (CT 7 2010)

Rüttel-injectiepalen bewijzen zich in Nederlandse bodem
Het nieuwe station RAI-Europaplein in de Amsterdamse Noord/Zuidlijn is door Volker Staal en Funderingen gefundeerd op ruim 1.100 zogenaamde rüttel-injectiepalen (RI-palen). Vanwege het stijve gedrag van deze palen onder druk- en trekbelastingen, maar zeker ook vanwege de beperkte invloed op de omgeving tijdens het installeren van de palen, werd dit paaltype in het bestek voorgeschreven. (CT 7 2010)

Funderingsproblematiek civiel en bouwkundig probleem in Nederland
Oudere gebouwen met name woningen in klei- en veengebieden staan grotendeels op houten palen. Droogstand van houten palen, veroorzaakt echter de meeste funderingsproblemen. (CT 7 2010)

Geotechniek voor Hanzelijn gedeelte Oude Land: Geotechnische eisen baanlichaam getoetst
Al sinds 2007 wordt in opdracht van ProRail gebouwd aan de Hanzelijn tussen Lelystad en Zwolle. Dura Vermeer Divisie Infra ontwerpt en bouwt het baanlichaam en de kunstwerken in het Oude Land. Fugro verzorgt de geotechnische ondersteuning. (CT 7 2010)

Monitoring tot 40 m onder maaiveld
In opdracht van de gemeente Rotterdam realiseert de Belgische aannemer BESIX in het centrum een ondergrondse parkeergarage van vijf verdiepingen. Fugro verzorgt tijdens de bouwwerkzaamheden uitgebreide geotechnische en geodetische monitoring in deze uitdagende omgeving. CT 8 2009

Geo-Impuls: minder kosten, beter imago
Na een jaar voorbereiding werd op 1 juli in Utrecht de mini-top Geo-Impuls gehouden, waarmee het Geo-Impuls programma concreet van start ging. Civiele Techniek sprak met Paul Cools, senior adviseur geo-engineering bij RWS en secretaris van de Stuurgroep Geo-Impuls. CT 7 2009

Geocell als basis voor gewapende grondconstructies
Aan de zuidzijde van Sneek wordt een ongelijkvloerse kruising aangelegd in de vorm van een hooggelegen ovale rotonde (ovatonde). Vanwege de slappe veengrond bleek een geocell-constructie geschikt voor grondstabilisatie. CT 7 2009

Grondverbeteringstechnieken in Nederland, deel 1: State of the art
In dit artikel worden de beschikbare grondverbeteringstechnieken kort uiteengezet CT 7 2009

Grondvernageling A2 met geogrid
Bouwcombinatie InfrA2 ontwerpt en bouwt in opdracht van Rijkswaterstaat Noord-Brabant de A2 Rondweg Den Bosch. Voor stabilisatie is grondvernageling met geogrid toegepast. CT 7 2009

Restauratie monumentale Damsluis
In Hoofddorp wordt de vervallen Damsluis gerestaureerd. Een zeer complex project, omdat het hier gaat om een cultureel-historisch object. CT 7 2009

Nieuwe CUR-Aanbeveling: Toezicht op de realisatie van paalfunderingen
De kwaliteit van bouwprojecten is sinds mensenheugenis onderwerp van gesprek. Recente ontwikkelingen zorgen er echter voor dat de discussie over de kwaliteit van bouwwerken en hoe hiermee moet worden omgegaan, toeneemt. CT 7 2009

Geothermische winning
Door recente ontwikkelingen is het gebruik van aardwarmte op grote diepten onder bepaalde condities economisch haalbaar geworden. CT 4 2009

Rotterdam CS: Fundering Randstad
Het Lightrailproject van RandstadRail wordt eind 2008 opgeleverd. Het werk omvatte de realisatie van drie civieltechnische bouwstenen: een tunnelverbinding met ondergronds station tussen Hofplein en Rotterdam CS, het nieuwe metrostation CS en het bovengronds tracé, inclusief haltes ter opwaardering van de Hofpleinlijn naar RandstadRail-exploitatie. CT 8 2008

Prof. Frits van Tol: Funderingstechniek moet en zal verder professionaliseren
De aandacht voor de Nederlandse ondergrond neemt toe. Dat komt doordat er steeds vaker ondergrondse oplossingen moeten worden gekozen voor ruimtelijke problemen. Voor de sector Funderingstechniek is het daarom belangrijk verder te professionaliseren. Dat vindt prof. Frits van Tol, hoogleraar Funderingstechniek aan de Technische Universiteit Delft. Dat wil zeggen borging van ervaringskennis, verkleining van de faalkans, verdere optimalisatie van het ontwerp en bewustwording van de maatschappelijke betekenis van ondergronds bouwen. Een stadscentrum jarenlang openleggen, is niet goed voor de acceptatie. CT 7 2008

Gemeenten met slappe bodem werken samen aan nieuwe ambities
Gemeenten met een slappe (veen)bodem op hun grondgebied, kampen met hoge onderhouds- en aanlegkosten voor infrastructuur, rioleringen en groen. In 2002 heeft de regio rond Gouda besloten samen op te trekken om verbetering te brengen in hun financiële positie. CT 7 2008

Derde Slappe Bodemdag: drie maal beter
Betrouwbare technieken, beheersbare processen en betaalbare oplossingen: dat waren de thema’s van de derde Slappe Bodemdag. CT 7 2008

Federation Island: Oplossingen voor liquefactie
Mede met het oog op de Olympische Winterspelen van 2014 is een plan ontwikkeld om in de Zwarte Zee een kunstmatig eiland te ontwikkelen in de vorm van de Russische Federatie: Federation Island. Een van de grootste geotechnische aandachtspunten daarbij is liquefactie. In de haalbaarheidsfase zijn verschillende oplossingen hiervoor bekeken. CT 7 2008

Classificatie grondsoorten op basis van sonderingen
Bij Fugro wordt sinds kort een geautomatiseerd classificatiesysteem voor sonderingen toegepast, waarbij naast de sondeergrafieken een interpretatie van de opbouw van de ondergrond wordt gegeven. CT 7 2008

Ontwerp en uitvoering paalfundering
Hoe breng je zware belastingen vanuit een vloer van een hal over naar een zeer grillig funderingszandpakket? Voor deze uitdaging stonden de adviseurs van VWS Geotechniek bij het ontwerp van de fundering van hal 10 op het Hollandia terrein in Krimpen aan den IJssel. CT 7 2008

Snel een nieuwe weg met minder hinder
Uitbreiding van de wegen is onvermijdelijk. De technische middelen om snel en hinderarm te bouwen zijn er; waarom wordt er dan nog steeds gebouwd zoals dertig jaar geleden? CT 7 2008

Integraal ondergronds renoveren
200.000 Nederlandse wooneenheden kampen met potentiële funderingsproblemen. Funderingsherstel blijkt een samenspel van (geo)techniek, financiën en logistiek. Procesmatig funderingsherstel biedt een integrale oplossing. CT 7 2008

Betere voorspelling zijdelingse grondverplaatsingen voor paalfunderingen
In gebieden met slappe bodem is het effect van zijdelingse grondverplaatsingen op funderingspalen onder de landhoofden vaak bepalend voor de bouwtijd van viaducten. Dit gedrag wordt in berekeningen vaak als lineair evenredig met het tijd/zettingsverloop beschouwd. Het betreft vaak een conservatieve benadering van het werkelijke tijd/verplaatsingsverloop. CT 7 2008

Nieuwe software voor economisch ontwerpen paalfundering
Het invoeren van de parameters en de handmatige analyse van de rekenresultaten kosten veel tijd. Om nu en in de toekomst het maximale uit de computers te halen, moet de inzet van de computer en dus de programmatuur worden aangepast. CT 7 2008

Praktijkgericht onderzoek geokunststoffen
Geokunststoffen kunnen effectiever worden toegepast als de sterkte van de naainaden hoger is. In opdracht van Cofra BV is onderzoek uitgevoerd waaruit blijkt dat de verbindingen circa 40 procent sterker kunnen worden uitgevoerd dan voorheen. Ook is een aantal verschillende typen geokunststoffen onderzocht op hun inzetbaarheid in het AuGeo funderingssysteem. Door dit onderzoek kunnen geokunststoffen effectiever en betrouwbaarder worden toegepast in constructies in de GWW-sector. Verder levert deze optimalisatie een besparing op in materiaalgebruik en kosten. CT 3, 2007

Verticale drainage in slibdepot Bremerhaven aangebracht
Het rendement van slibdepots kan verbeteren door een snelle ontwatering. Bij het uitbreiden van de kade en het terrein op een slibdepot in de Osthafen in Bremerhaven heeft Cofra het verticale drainagesysteem Beaudrain-5 vanaf drijvende pontons aangebracht. Hierdoor kon meer specie worden geborgen en komt het terrein snel beschikbaar voor gebruik. Het systeem is de laatste jaren ontwikkeld en getest op vele werken in Nederland voor het versneld zettingsarm maken van terreinen en wegen. CT 6, 2006

Ontwerp en aanleg diep groutstempel Noord/Zuidlijn
De aanleg van de Noord/Zuidlijn in Amsterdam is in volle gang. In de binnenstad worden stations gebouwd tot een diepte van 26 meter onder het maaiveld. Veelal historische gebouwen staan op slechts enkele meters van de stations. Tijdens het ontwerp is veel aandacht besteed aan het beperken van eventuele zettingen van deze panden en de beheersing van zettingen met observational method. Een bijzonder onderdeel hierbij is het ontwerpen en aanleggen van een diep groutstempel. CT 6, 2006

Minder pompen zonder te verzuipen
Het grondwater in Delft staat al negentig jaar kunstmatig laag. Reden is de grootschalige grondwaterwinning door DSM Gist. Nu dit bedrijf plannen heeft om de winning te verminderen en op termijn zelfs te stoppen, dreigen er problemen: wateroverlast, verzakkingen, opbarstende parkeergarages en verzilting. Binnen het kennisprogramma Delft Cluster wordt onderzocht met welke mix van maatregelen deze problemen het beste zijn te voorkomen. CT 6, 2006

Innovatieve meettechnieken moeten kennisniveau tunnelboortechniek verhogen
Ondanks de kennisontwikkeling op het gebied van tunnelboren blijven er vragen bestaan. Niet alleen vanwege de behoefte om sommige fenomenen nog preciezer te kunnen voorspellen, maar ook omdat de trend is om boortunnels minder diep aan te leggen. Innovatieve meettechnieken bij praktijkprojecten moeten het kennisniveau naar een nog hoger niveau tillen. CT 6, 2006

Spoorzonde Delft: tunnel maakt weg vrij voor herontwikkeling
Een bezoek aan de Phoenixstraat in Delft maakt direct duidelijk waarom de stad een probleem heeft met het treinverkeer. Rakelings langs de historische binnenstad en op enkele meters van de woningen aan de Spoorsingel passeren dagelijks meer dan 350 treinen. Dit is gemiddeld één trein per 2,5 minuten. Dit gebeurt zeker niet geruisloos. Integendeel: de huizen langs het spoor hebben een geluidsbelasting van 85 decibel of meer. Dat geeft ernstige overlast voor bewoners. Bovendien belemmert het de ontwikkeling van het gebied ronde het spoor. CT 6, 2006

Hubertustunnel: boren onder bebouwing
De Hubertustunnel vormt het sluitstuk van de Noordelijke Randweg bij Den Haag. In opdracht van de gemeente Den Haag realiseert de Hubertus Tunnel Combinatie v.o.f. het laatste deel van de N14. Bijzonder in dit project is niet zozeer dat een geboorde tunnel wordt aangelegd, maar wel dat dit gebeurt ónder de bestaande bebouwing. CT 6, 2006

Doe méér met de ondergrond
Waarom zouden we het wegennet niet helemaal naar de ondergrond verplaatsen? En bovengronds meer parken aanleggen? Dat is een van de kwesties die aan de orde komen in het boek Sustainable Use and Management of the Shallow Subsurface, dat waarschijnlijk medio 2007 uitkomt. Het doel van het boek is meer begrip kweken voor de rol van ondergronds ruimtegebruik bij planologen, architecten, projectontwikkelaars en beleidsmedewerkers. En voor het toenemende belang daarvan. CT 6, 2006

Meervoudig ruimtegebruik in historisch Brussel: buizendaktunnel Josafat
Het aanleggen of uitbreiden van infrastructuur in stedelijke omgeving leidt tot steeds complexere ontwerpopgaven. Als onderdeel van het Gewestelijk ExpresNet (GEN) voor Brussel wordt een 1.250 m lange, dubbelsporige tunnel gerealiseerd op een diepte van ongeveer 18 m onder maaiveld. De tunnel bevindt zich onder een statige buurt van Brussel met panden uit eind negentiende en begin twintigste eeuw. CT 3/4 2006

De ondergrondse polder: een nieuwe benadering van dijkverzwaring
Bij de ‘ondergrondse dijkversterking’ wordt niet de sterkte van de grond verbeterd, maar worden de belastingen beheerst. Door middel van de aanleg van een (langgerekte) ondergrondse polder in de stabiliteitszone van de dijk staan de waterspanningen in en onder de dijk niet meer onder directe invloed van de rivier. Hierdoor kunnen robuuste bovengrondse dijkversterkingen achterwege blijven. CT 3/4 2006

Eerste diepwand-kademuur in Nederland op de Maasvlakte
Op Maasvlakte 1 in het Rotterdamse havengebied is de ontwikkeling van de nieuwe Euromax-containerterminal van start gegaan. Het is de eerste keer dat in ons land een zeekade als diepwand wordt uitgevoerd. De meeste zeekades zijn stalen constructies. Niet zelden treedt na verloop van jaren corrosie op. Ook in de haven Rotterdam kent men dit probleem. Met het oog daarop zocht het Havenbedrijf naar alternatieven. CT 3/4 2006

Slim ondergronds bouwen in Den Haag: Spuimarkt-project
In 1999 is DHV als hoofdconstructeur met het Spuimarkt-project inclusief tram in Den Haag begonnen. Toen werd gevraagd om als een van de drie ontwikkelaars in de Spuimarkt CV met alternatieve constructievoorstellen te komen. CT 2, 2006

Den Haag kiest voor de ondergrond
Op 17 november 2005 heeft de gemeenteraad van Den Haag ingestemd met de Structuurvisie Den Haag 2020, Wereldstad aan Zee. In de structuurvisie wordt een visie ontvouwd op de toekomst van de stad. CT 2, 2006

GeoBrain Funderingstechniek
Bij funderingswerken gaat het geregeld mis, vaak doordat bij het ontwerp geen rekening is gehouden met de uitvoerbaarheid. Met GeoBrain Funderingstechniek probeert GeoDelft, samen met verschillende partners, daarin verandering te brengen. Zo zijn een toegankelijke database met praktijkervaringen en modellen gemaakt om vooraf de uitvoerbaarheid van ontwerpen te toetsen. CT 2, 2006

Innovatieve wanden in bouwput centrum Vlissingen
Vlissingen krijgt een vernieuwd stadshart. De basis daarvoor is inmiddels gelegd in de vorm van een waterdichte bouwput, waarvan de wanden op een speciale wijze zijn uitgevoerd om schade aan de omliggende bebouwing te voorkomen en overlast voor de omgeving zoveel mogelijk te beperken. CT 2, 2006

Innovatieve dijkversterking door dijkvernageling
Het consortium Inside Squad heeft binnen het onderzoeksprogramma Inside het concept ‘Dijkvernageling’ ontwikkeld en recentelijk de Praktijkfase afgerond. Het veelbelovende concept bestaat uit het vernagelen van het binnendijkse grondmassief van een dijk zonder verbreding ervan. CT 2, 2006

12½ jaar IFCO-methode: 1,5 miljoen m² grond geconsolideerd
Voor infrastructuur, sportterreinen, parken, ruinen en voorzieningen die min of meer tot de opgenbare ruimte worden gerekend, wordt er zelden of nooit onderheid. Met alle gevolgen van dien. Ter gelegenheid van het 12½-jarig bestaan van de IFCO-methode wordt in dit artikel ingegaan op ervaringen en motoring van de gerealiseerde projecten. CT 2, 2006

BioSealing: Succesvolle techniek z.k.m. probleembezitters
GeoDelft heeft een schoon wegbouwconcept: de Kyotoweg. Het is een milieuvriendelijke weg die bestaat uit gemodificeerd baggerspecie op houten palen. Deze weg is zettingsvrij en heeft tal van milieuvoordelen boven traditionele wegen op zand. CT 2, 2006

De Kyotoweg, een duurzame en schone wegconstructie
GeoDelft heeft een schoon wegbouwconcept: de Kyotoweg. Het is een milieuvriendelijke weg die bestaat uit gemodificeerd baggerspecie op houten palen. Deze weg is zettingsvrij en heeft tal van milieuvoordelen boven traditionele wegen op zand. CT 2, 2006

Poldergarages: flexibel ondergronds bouwen tegen aanvaardbare risico’s
Polders vormen een eeuwenoude oplossing om in drassig land droge voeten te houden. Het principe is eenvoudig en het wordt overal op grotere en kleinere schaal toegepast. Ook op heel kleine schaal: in polderconstructies. Gegeven de beperkte ruimte in ons land bouwen we al jaren ondergrondse constructies. Verreweg de meeste ondergrondse bouwwerken worden uitgevoerd als een waterdichte bak. Als we echter om ons heen kijken en denken in de geest van Leeghwater en Lely zien we direct dat er ook een ander oplossing is: polderen. Deze polderconstructies zijn met name geschikt voor parkeergarages. CT 6, 2005

Innovatieve funderingstechniek zettingsvrij, snel en economisch
Bij de aanleg of uitbreiding van lijninfrastructuur is behoefte aan betrouwbare funderingssystemen met een minimale restzetting, een korte bouwtijd en een beperkt ruimtebeslag. Het AuGeo-systeem is een zettingsvrij funderingssysteem, bestaande uit in de grond gemaakte palen waarop een spreidingsmatras wordt aangebracht. Introductie bij de proeftuin HSL, werken voor Rijkswaterstaat en Gemeentewerken Rotterdam en de aanleg van een spoorlijn in Maleisië tonen aan dat dit systeem een waardevolle innovatie is. CT 5, 2005

Dutchdam, de uitklapbare waterkering
De Dutchdam is een nieuw waterbouwkundig instrument, een uitklapbare waterkering die tijdelijk kan worden ingezet bij hoog water. De Dutchdam wordt geïnstalleerd in kade(-muren) langs rivieren met overstromingsrisico’s. Het in geëxtrudeerd aluminium uitgevoerde, uitklapbare deel van de constructie wordt in ingeklapte toestand opgeborgen in een gootconstructie die deel uitmaakt van een grondconstructie. CT 5, 2005

Nieuwe handleiding voor toepassing geotextiele zandelementen
Geotextiele zandelementen worden al jaren toegepast. In Nederland nog op kleine schaal, maar wellicht gaat dat veranderen nu er een handleiding is geschreven voor de toepassing van deze elementen, het CUR-rapport 214. Door dit kunnen veel vragen worden weggenomen, wat de inzet van geotextiele zandelementen kan bevorderen. Een aantal typen wordt behandeld in dit artikel: geobags, geomatten, Geotube en Geocontainer. CT 5, 2005

Proefproject ‘Wortelstraten’
In oktober 2003 heeft Ingenieursbureau Amsterdam (IBA) op een locatie in IJburg het zogenaamde proefproject Wortelstraten opgestart. Doel van dit project was inzicht te krijgen in nieuwe methoden en technieken om bomen, ook in de steeds complexere stedelijke omgeving, voldoende wortelruimte te geven. Vaak is er alleen nog ruimte voor wortels onder parkeervakken en rijwegen. De neerwaartse druk is er echter meestal te groot voor boomwortels. CT 3/4, 2005

Vaargeulverdieping door onderzuigen economisch en milieuvriendelijk
Na de ontwikkeling van het consolidatiesysteem ‘Beaudrain’ heeft Boskalis nu ‘Beaudredge’ ontwikkeld. Dit is een nieuwe techniek waarbij schoon zand onder een (onbruikbare) bovenliggende laag wordt weggezogen en de bestaande (water)bodem ongeroerd omlaag zakt. CT 2, 2005

Ervaringsdatabase voorspelt uitvoeringsrisico’s
In de praktijk blijkt de uitvoerbaarheid van het inbrengen en trekken van damwandplanken, prefab palen, vibropalen en andere soorten funderingselementen tegen te vallen. Uit berekeningen kan naar voren komen dat een ontwerp voldoet aan de eisen voor draagvermogen en stabiliteit. Daarbij wordt vaak niet gekeken naar de uitvoerbaarheid van het ontwerp. Hier zit nu juist de discrepantie tussen praktijk en theorie. Deze discrepantie is te verkleinen door de ervaringen uit de praktijk bij de ontwerper te brengen en een voorspelling te maken voor de uitvoerbaarheid van het werk op basis van deze ervaringen. CT 2, 2005

Detectietechniek voor het opsporen van ondergrondse kabels, leidingen én lekkages
Bij grondverzet-, boor- en heiwerkzaamheden en werkzaamheden aan het spoor blijkt veelal dat de ligging van ondergrondse kabels en leidingen niet zo goed bekend is als wenselijk zou zijn. Er is een nieuwe, elektrische techniek om ondergrondse infrastructuur op te sporen: de Tracer-methode, waarmee ook lekkages in de bodem kunnen worden opgespoord. CT 2, 2005

Lekdetectie in een tunnelbak
Het geheel of gedeeltelijk ondergronds bouwen biedt veel voordelen. In Nederland betekent dat meestal dat daarvoor een bouwput nodig is, die tot ver onder het grondwaterniveau moet worden ontgraven. Welvorming of hydraulische grondbreuk kunnen bij dergelijke projecten voor grote problemen zorgen. CT 2, 2005

Biogrout, microbiële zandsteenvorming op bestelling
Geïnspireerd door een Australisch onderzoek waarbij bacteriën gebruikt zijn om zandsteen te creëren (met het oog op restauratie van monumenten) is GeoDelft op het idee gekomen om te onderzoeken of dit proces van het herstellen van de natuurlijke binding van zandkorrels in zandsteen ook direct op los zand kan worden toegepast. CT 2, 2005

Contractuele verdeling van geotechnische risico’s
De onzekerheid over de eigenschappen van de bodem is vele malen groter dan de onzekerheid over de eigenschappen van bijvoorbeeld staal en beton. Zeker in de huidige markt, waarin verantwoordelijkheden verschuiven van opdrachtgevers naar opdrachtnemers, is er behoeft aan een systematiek om de onzekerheden van de ondergrond beter en transparanter te beheersen. CT 2, 2005

Heien op verhoogde aardebaan na aanvullend geotechnisch onderzoek naar wateroverspanningen
Ten oosten van het knooppunt Deil is de aardebaan van de Betuweroute over circa 3 km verhoogd aangelegd. Gezien de onzekerheid over de daadwerkelijke veiligheidssituatie van de aardebaan bleek het heien van de funderingspalen voor geluidsschermen in eerst instantie niet verantwoord Daarom is eerst een aanvullend geotechnisch onderzoek uitgevoerd. CT 2, 2005

Onderhogen – zettingen elimineren zonder verkeersoponthoud
BAM Grondtechniek en RWS-DWW doen onderzoek naar methoden om het verticaal alignement van wegen te herstellen zonder het verkeer te hinderen. BAM doet onderzoek naar materialen, werkwijze en rekenmodellen, DWW ondersteunt het onderzoek met geocentrifugeproeven en proefterreinen. De techniek is nog deels in ontwikkeling maar inmiddels is duidelijk wat wel en wat niet kan. Met de evaluatie van het project N11 is een aantal markante leerpunten op technisch en organisatorisch terrein naar voren gekomen. CT 4, 2003

GeoKoepel – de civieltechnische aspecten
In mijnbouwkundige toepassingen is al vaker aangetoond dat grote ruimten op grote diepte relatief eenvoudig kunnen worden gemaakt. Het GeoKoepel-concept gaat ervan uit dat deze technieken ook voor civieltechnische doeleinden kunnen worden toegepast. De GeoKoepel kan gezien worden als een vervolg op hoogbouw, maar is daarvan de tegenpool. Zij heeft geen daglicht, maar wel een grote kolomvrije ruimte die goed geïsoleerd is. CT 4, 2003